Nawożenie dolistne kukurydzy i buraka

Nawożenie dolistne kukurydzy i buraka

Nawożenie dolistne jest jednym z najbardziej efektywnych sposobów odżywiania roślin. Wprowadzenie składników w celu odżywienia roślin może obniżyć koszty nawożenia nawet o 32% – na przykładzie azotu. Zastosowanie części nawożenia głównego w formie nawożenia dolistnego w optymalnych stężeniach i terminach pozwala osiągnąć 50% wyższe wykorzystanie azotu i magnezu w porównaniu do równorzędnych dawek pogłównych. Zielone części roślin tj. liście, łodygi, źdźbła pobierają pierwiastki za pomocą aparatów szparkowych, przetchlinek oraz kutykuli. Skuteczność wchłaniania przez liście zależy od długości zwilżenia cieczą. Skuteczność wzrasta podczas pogody pochmurnej, wcześnie rano lub wieczorem. Rośliny łatwo pobierają azot z wodnego roztworu mocznika. 

Amidowa forma azotu zwiększa przepuszczalność kutykuli. Wykazuje dobrą przyczepność do liści oraz ich zwilżalność w porównaniu do roztworu saletrzano-mocznikowego. Kąt przylegania kropli roztworu mocznika do liści wynosi 62,6 stopnia, a roztworu saletrzano-mocznikowego 139 stopni, co sprawia że mocznik ma wysokie właściwości przylegające. Właściwość ta uzasadnia korzyści płynące z łącznego stosowania mocznika z innymi składnikami. Szczególnie magnezem i mikroelementami, jak fosfor i potas, które pobierane są słabo przez liść. Stosowanie mikroelementów w wodnym roztworze mocznika zwiększa efektywność zabiegu, gdy występuje duży przyrost biomasy w warunkach suszy, a pierwsze objawy niedoboru cynku, manganu, żelaza i miedzi są widoczne. 

Przy plonie korzeni 50 t/ha burak pobiera: 200 kg N, 90 kg P2O5, 325 kg K2O, 50 kg Ca,  45 kg Mg 70 kg Na, 40 kg S; 400 g B,  120 g Cu, 1400 g Mn, 700 g.

Najważniejsze składniki

Mocznik. W uprawie kukurydzy oraz buraka dopuszczalne stężenie mocznika w roztworze wynosi 6% oraz 4-6% dla buraka (z maksimum 8-10% – pochmurna pogoda i wysoka wilgotność powietrza, do 1 lipca), od fazy 6-liścia oraz od 6-8 liści dla buraka. Kolejne zabiegi można wykonywać w odstępach co 10 dni, zaleca się do 3 zabiegów w okresie wegetacji oraz 3-5 dla buraka. W uprawie buraka opryski wykonywane w warunkach wysokich temperatur oraz w czasie suszy nie dają żadnych zwyżek plonów. W optymalnych warunkach pogodowych zwyżka plonu może osiągnąć poziom 300 kg/kg N

Nawożenie dolistne fosforem stanowi złożony problem wniknięcia fosforu do liści roślin a następnie transportu do młodszych, ziarniaków. Nawożenie fosforem pozwala najczęściej ograniczyć niski stan odżywienia rośliny, jednak w okresie dojrzałości nie obserwuje się na ogół reakcji plonu kukurydzy na dolistne nawożenie. Pobranie fosforu przez liście jest na ogół wyższe na stanowiskach ubogich lub nawożonych niskimi dawkami. Fosfor z racji właściwości i wysokiej reaktywności z innymi związkami, bardzo często krystalizuje na powierzchni liścia, uniemożliwiając tym samym wniknięcie do rośliny. Tego typu zjawisko obserwuje się w przypadku fosforanu potasowego KH2PO4. (sprawdź: Wuxal Boron Plus, Wuxal P45)

Nawożenie magnezem ma uzasadnienie wtedy, gdy gleba ma niskie zasoby dostępnego magnezu, a zabieg dolistny ma na celu szybkie usunięcie deficytu składnika. Na podstawie wielu badań za najbardziej efektywne stężenie magnezu wynosi 5% siarczanu magnezu siedmiowodnego. Stosując dwukrotnie (łącznie 4,8 kg MgO) w uprawie buraków możemy oczekiwać na zwyżkę plonu na poziomie 230 kg korzeni/ 1 kg MgO. Łączne nawożenie azotowo-magnezowe dodatkowo podnosi wydajność zabiegu. Czterokrotne nawożenie azotem (+2 zabiegi z Mg 6%) pozwala na zwyżkę plonu korzeni buraka 10,3 t∙ha-1, na stanowiskach o średniej zasobności w fosfor oraz średnio-wysokiej zasobności w potas. Siarczan magnezowy jako dodatek do wodnego roztworu mocznika ogranicza parzące działanie roztworu, szczególnie podczas wysokiej temperatury powietrza. Ciecz użytkowa przygotowana do opryskiwania roślin w formie dodatku 5% siarczanu magnezowego do wodnego roztworu mocznika jest bardziej klarowna niż roztwór mocznika bez siarczanu, a okres jej trwałości wynosi kilka miesięcy.  Połączenie CO(NH2)2 ∙ MgS04 ∙ 7H20 + H20 charakteryzuje zdolność do krystalizacji, mogą powstawać kryształki  o składzie MgS04 ∙ CO(NH2)2 ∙ H20, jeśli temperatura jest wyższa niż 30°C.  (sprawdź: Wuxal Mikro)

Cynk. Nawożenie dolistne buraka oddziałuje korzystnie na plon, zawartość cukru czy zawartość potasu w korzeniach. Nawożenie cynkiem obniża zawartość melasotworów, zwiększa wykorzystanie azotu i fosforu nawozowego, reguluje przemiany węglowodanów. W uprawie buraka jednokrotna dawka obornika zabezpiecza potrzeby pokarmowe. Dla nawożenia dolistnego przyjmuje się że dawka 0,75 – 1,0 kg Zn/ ha w pełni pokrywa potrzeby pokarmowe.

Pierwiastek ten powinien być uwzględniony na początku okresu wegetacji w fazie 6 liści kukurydzy. Zastosowanie wzrastających dawek cynku w formie chelatu zakresie 0 – 200 g Zn /ha przynosi wzrost plonu kukurydzy o 3-4%. Ponadto dobre zaopatrzenie w cynk powinno towarzyszyć w fazie tworzenia wiechy i wypełniania ziarna. (sprawdź: Wuxal Boron Plus, Wuxal P45, Wuxal Mikro)

Mangan. Zarówno kukurydza i burak należą do grupy o dużym zapotrzebowaniu na mangan. Najlepszym sposobem na zaopatrzenie w ten mikroelement jest utrzymywanie pH w granicach 6,0. Dokarmianie dolistne należy rozpoczynać najwcześniej od fazy 5 liścia. (sprawdź: Wuxal Boron Plus, Wuxal P45, Wuxal Mikro)

Bor. W rozwoju buraka bor stanowi podstawowy składnik odżywiania plantacji. Powinien być składnikiem uzupełnianym na plantacjach wysoko plonujących powyżej 60 t/ha. W obecności nawożenia obornikiem jego dawka powinna kształtować się na poziomie 500 g/ha. Forma nawozu w odżywianiu ma znaczenie drugorzędne. W uprawie kukurydzy fazą krytyczną dla obecności boru jest kwitnienie, pierwiastek odpowiada za wzrost łagiewki pyłkowej kukurydzy. (sprawdź: Wuxal Boron Plus, Wuxal P45, Wuxal Mikro)

Źródło:

Attia Kamal K., Abdel-Motagally, F.M.F, 2015: Influence of Potassium Fertilization and Foliar Application of Zinc on Sugar Beet Plants Grown on aCalcareous Sandy Soil. Assiut J. Agric. Sci., (46) No. (6) 2015 (1-14)

Czuba R. , H. Sztuder, M. Świerczewska, 1999: Efekty dolistnego dokarmiania roślin uprawnych. Cz. III Reakcja roślin na dolistne stosowanie magnezu oraz magnezu i azotu w zabiegu łączonym. Roczniki Gleboznawcze Tom L Nr ½: 41-50.

Czuba Roman, 1993: Efekty dolistnego dokarmiania roślin uprawnych. Cz. I. Reakcja roślin na dolistne nawożenia azotu. Roczn. Gleb. T. XLIV Nr 3/4 : 69-78.

Görlach, B.M.; Henningsen,J.N.; Mackens, J.T.; Mühling, K.H.Evaluation of Maize GrowthFollowing Early Season Foliar PSupply of Various FertilizerFormulations and in Relation toNutritional Status.Agronomy 2021,11,727

Kamionka Jan; 2011: Analiza kosztów pogłównego nawożenia zbóż azotem. Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach Mazowiecki. Problemy Inżynierii Rolniczej nr 2, 75-81. 

Warchłowa M ., 1988: Teoretyczne podstawy dolistnego dokarmiania roślin. Mat. Sem. Nauk. 13-14 grudnia, Puławy.