Zwalczanie chwastów w okresie jesiennym to pierwszy moment na wykonanie zabiegów. Chwasty w fazie siewki są wysoce wrażliwe, a ich zwalczanie odwdzięcza się bardzo wysoką efektywnością. Tę strategię warto rozważyć szczególnie wtedy, gdy w okresie wiosennym ze względu na nadmierną wilgotność nie można interweniować, a chwasty bez przeszkód wchodzą w kolejne fazy rozwojowe.
Zboża ozime różnią się między sobą specyfiką wzrostu, w związku z tym optimum terminowe jest specyficzne dla gatunku. Zabiegi jesiennego zwalczania chwastów możemy wykonywać przedwschodowo oraz powschodowo. W jęczmieniu nie zaleca się stosowania substancji sulfonylomocznikowych.
Zwalczanie chwastów w zbożach w fazie 1 do 3 liści (BBCH 11 – BBCH 13) daje możliwość zastosowania tych substancji, które działają doglebowo, przed wschodami. Wchłanianie tych substancji odbywa się drogą korzeniową, liściową lub przez pęd. Daje to dużą elastyczność i bezpieczeństwo stosowania.
Na początku wegetacji jedną z możliwości jest zastosowanie chlorotoluronu (Lentipur Flo 500 SC). Substancja ta może być stosowana przed- i powschodowo (jest pobierana przez korzenie i przez liście) aż do wystąpienia przymrozków (dotyczy Lentipuru Flo 500 SC stosowanego jesienią). Substancja ta nie powoduje uszkodzeń roślin, nawet gdy po wykonaniu zabiegu temperatura powietrza zmniejszy się do -3 oC. Substancja działa dobrze w mniejszych dawkach na glebach słabszych i mało próchnicznych. Przy zawartościach próchnicy powyżej 2,0% należy zwiększyć dawkę o 25% na każde 0,5% przyrostu próchnicy. Za pomocą tej substancji możemy zwalczyć wiele gatunków dwuliściennych np. rumianowate, gwiazdnica pospolita, chaber bławatek, wyczyniec polny, jasnoty, tasznik pospolity i in.
Zastosowanie flufenacetu (Saracen Delta Complex), jest najbardziej skuteczne, jeśli gleba jest uwilgotniona. Substancję możemy zastosować doglebowo przedwschodowo lub powschodowo, najpóźniej do fazy 2 liści. Wówczas pobierany jest przez pędy młodych siewek. Możemy zwalczyć następujące chwasty: fiołek polny, miotła zbożowa, przytulia czepna, wyczyniec polny, wiechlina roczna, tobołki polne, gwiazdnica pospolita i in (dotyczy Saracen Delta Complex).
Pendimetalina może być zastosowana na jesieni przed- i powschodowo, najpóźniej do fazy 3 liści (BBCH 13). Możemy skutecznie zwalczyć następujące chwasty: gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota różowa, miotła zbożowa, niezapominajka polna, tasznik pospolity. Minimalna temperatura powietrza wynosi 0oC.
Do zwalczania chwastów dwuliściennych możemy aplikować także sulfonylomoczniki: mezosulfuron + jodosulfuron (najskuteczniejszy w fazie 2-3 liści chwastów, skuteczny na suchej glebie). Można nim zwalczyć owies głuchy (najskuteczniejszy zabieg na wiosnę), stokłosę żytnią czy wyczyniec polny. Propoksykarbazon stosowany jest od fazy wschodów do fazy 2-4 rozkrzewień liści chwastów (substancja pobierana przez liście). Ważne jest, że sulfonylomoczniki słabo rozpuszczają się w warunkach niskiego pH, tak więc kwaśny odczyn gleby pogarsza rozpuszczalność substancji z tej grupy środków. Substancji tych nie należy mieszać w zabiegu z nawozami zawierającymi sole miedzi i żelaza. Minimalna temperatura stosowania wynosi 6 oC.
Prosulfokarb z grupy karbaminianów, substancja o działaniu doglebowo – nalistnym, którą możemy zastosować po siewie do fazy 3 liści (BBCH 13), możemy zwalczyć takie chwasty jak: gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, miotła zbożowa, przetacznik bluszczykowy, przetacznik perski, przytulia czepna. Skuteczność zwalczania chwastów wynosi 70-90% dla gorczycy białej, 85-95% dla przytuli czepnej, 94-98% dla gwiazdnicy pospolitej.
Nie zależą się przeprowadzania zabiegów ochronnych w fazie 4 liści. Rośliny w tej fazie zmieniają strategię zaopatrzenia w składniki pokarmowe oraz są podatne na spadek plonu na skutek działania herbicydów nawet o 500 kg ha-1.
Należy pamiętać, że skuteczne zwalczanie chwastów możemy prowadzić jeśli przed zabiegiem i po zabiegu (4 dni) nie wystąpią przymrozki. Inaczej substancje chemiczne wpływają na fizjologię powodując uszkodzenia.
Zwalczanie chwastów jesienią jest wysoce skuteczne i ekonomiczne, ze względu na wysoką wrażliwość chwastów w tym okresie. Jeśli nawet nie osiągniemy 100% skuteczności, chwasty potraktowane zabiegiem na jesieni są osłabione i łatwe do zwalczenia na wiosnę. Ponadto zwalczając uciążliwe chwasty dwuliścienne w zbożach przygotowujemy pole pod zasiew rzepaku, w którym utrudnione jest zwalczanie chwastów dwuliściennych. Mając możliwość wykonania pierwszych zabiegów już w pierwszych fazach rozwojowych warto rozważyć strategię jesiennego zwalczania, tym bardziej że na wiosnę po procesie jarowizacji rośliny przechodzą w fazę rozwoju generatywnego powodując spadki plonu.
Literatura:
- Metodyka Integrowanej Ochrony i Produkcji Żyta. Instytut Ochrony Roślin, Państwowy Instytut Badawczy. Poznań 2016.
- Metodyka Integrowanej Ochrony Jęczmienia Ozimego i Jarego. Instytut Ochrony Roślin, Państwowy Instytut Badawczy. Poznań 2017.
- Metodyka Integrowanej Ochrony Pszenicy Ozimej i Jarej. Instytut Ochrony Roślin, Państwowy Instytut Badawczy. Poznań 2017.
- Tański M., Idziak R., Zastosowanie prosulfokarbu do zwalczania chwastów w pszenicy ozimej. Postępy w ochronie roślin. 50 (1) 2010.
